Bolle Jan

Begin 1900 was Altweerterheide niet meer dan woeste grond: een mix van heide, stuifzand en vennen. Nu kun je er heerlijk wandelen. Dankzij Bolle Jan.

Bolle Jan
Weerter handelaar Jan Henderiks, bijgenaamd Bolle Jan vanwege zijn handel in bloembollen, koopt in 1911 maar liefst 80 hectare woeste grond van de Altweerterheide. Hij geeft opdracht het gebied te ontginnen en staat daarmee aan de wieg van Altweerterheide als dorp en natuurgebied. Loop even de Karelkeweg in om de vervallen ontginningsboerderij te zien: Klein Karelke. Naar lokaal gebruik was hier ook een cafeetje in gevestigd. Voor de arbeiders die de grond met schop en paardenploeg ontgonnen.

Groot Karelke
De route biedt je een blik op het mooie afwisselende landschap in deze regio. Je loopt door naaldbossen, loofbossen en weilanden en akkers. Voor Nederlandse begrippen is het hier opvallend rustig. Op het einde van de route zie je in de velden een boerenbedrijf met een opvallend wit gebouw. Dit was Groot Karelke, de grote ontginningsboerderij van Bolle Jan. Sinds 1928 wordt hij bewoond door een Friese familie.

Schapensmokkel
Handelaar Bolle Jan heeft om meerdere redenen een plaatsje in het lokale collectieve geheugen gekregen. Hij is ook de man die op 19 december 1916 met behulp van enkele werklieden maar liefst 850 schapen naar het door de Duitsers bezette België weet te smokkelen. Vanaf zijn boerderij trok hij door een niemandsland waar zich hooguit enkele Nederlandse grenswachten bevonden om de staat van beleg te handhaven. De kudde en de ‘gelegenheidsherders’ weten de grens over te steken waar de Duitsers even de dodelijke 2000 volt van de Dodendraad halen. De schapen waren waarschijnlijk bestemd voor Kamp Beverlo, waar 40.000 Duitse soldaten hun kerst vierden voordat ze naar het front vertrokken. Enkele dagen later bekent Bolle Jan aan de marechaussee de verkoop aan een Duitse handelaar.